Дункан Бан Макинтайр (Duncan Ban MacIntyre)




Текст оригинала на английском языке

Cumha Choire A' Cheathaich


Is duilich leam an càradh
Th'air coire gorm an fhàsaich,
An robh mi greis am àrach
‎     'S a' Bhràighe so thall;
Is iomadh fear a bharr orm
A thaitneadh e r'a nàdur,
Nam biodh e mar a bha e
‎     An uair dh'fhàg mi e nall.
Gunnaireachd is làmhach
Spurt is aobhar gàire,
Chleachd bhith aig na h-àrmuinn
‎     A b'àbhaist bhith 's a' ghleann.
Rinn na fir ud fhàgail,
Is Mac Eoghainn t'ann an dràsda,
Mar chlach an ionad càbaig
‎     An àite na bh'ann.

Tha an coire air dol am fàillinn,
Ged ithear thun a' bhlàir e,
Gun duine aig a bheil càs deth
‎     Mu'n àite anns an am,
Na féidh a bh'ann air fhàgail,
Cha d'fhuirich gin air àruinn,
Is chan 'eil an àite tàmha
‎     Mar bha e 's a' ghleann.
Tha am baran air a shàrach',
Is dh'fhairtlich air an tàladh,
Gun sgil aig air an nàdur
‎     Ged thàinig e ann:
B'fheàrr dha bhith mar b'àbhaist,
Os cionn an t-soithich chàtha,
Is a làmhan a bhith làn dith,
‎     'Ga fàsgadh gu teann.

Is e mùthadh air an t-saoghal
An coire laghach gaolach
A dhol a nis air faondradh,
‎     Is am maor a theachd ann:
Is gur h-e bu chleachdainn riamh dha
Bhith trusadh nan cearc biata;
Gur tric a rinn iad sianail
‎     Le pianadh do làmh;
Is iad 'nam baidnibh riabhach
Mu t'amhaich 's ann ad sgiathan:
Bhiodh itealaich is sgiabail
‎     Mu t'fhiaclan 's an am.
Bu ghiobach thu ri riaghailt
Mu chidsin tigh an Iarla,
Gar nach b'e do mhiann
‎     Bhith cur bhian air an staing.

Ged tha thu nis 's a' Bhràighe
Cha chompanach le càch thu,
Is tha h-uile duine tàir ort
‎     O'n thàinig thu ann.
Is éiginn duit am fàgail
Na's miosa na mar thàinig;
Cha taitinn thu r'an nàdur
‎     Le cnàmhan 's le cainnt.
Ged fhaiceadh tu ghreigh uallach,
An uair rachadh tu mun cuairt daibh,
Cha dèan thu ach am fuadach'
‎     Suas feadh nam beann,
Leis a' ghunna nach robh buadhmhor
Is a' mheirg air a toll-cluaise:
Cha eirmis i na cruachan,
‎     An cuaille dubh cam.

Is e an coire chaidh an déislaimh
O'n tha e nis gun fhéidh ann,
Gun duine aig a bheil spéis diubh
‎     Nì feum air an cùl.
O'n tha iad gun fhear-gléidhte
Chan fhuirich iad r'a chéile,
Is ann ghabh iad an ratreuta
‎     Seach réidhlean nan Lùb.
Chan 'eil prìs an ruadh-bhuic
An coille no air fuaran,
Nach b'éiginn da bhith gluasad
‎     Le ruaig feadh na dùthch';
Is chan 'eil a nis mun cuairt da
Aon spurt a dhèanadh suairceas,
No thaitneadh ri duine uasal
‎     Ged fhuasgladh e chù.

Tha chiolle bh'anns an fhrìth ud
'Na cuislean fada dìreach,
Air tuiteam is air crìonadh
‎     Sìos as an rùsg.
Na prisein a bha brìoghmhor
'Nan dosaibh tiugha lìonmhor,
Air seacadh mar gun spìont' iad
‎     A nìos as an ùir.
Na failleanan bu bhòidhche,
Na slatan is na h-ògain,
Is an t-àit am biodh na smeòrach
‎     Gu mòdhar a' seinn ciuil,
Tha iad uile air caochladh,
Cha d'fhuirich fiodh no fraoch ann;
Tha am mullach bharr gach craoibhe
‎     Is am maor 'ga thoirt diùbh.

Tha uisge Srath na Dìge Water of Deige
'Na shruthladh dubh gun sìoladh,
Le barraig uaine lìghlais
‎     Gu mì-bhlasda grannd.
Feurlochain is tàchair
An cinn an duilleag-bhàite,
Chan 'eil gnè tuille fàs anns
‎     An àit ud 'san ám.
Glumagan a' chàthair
'Na ghlugaibh domhain sàmhach,
Cho tiugh ri sùghan càtha
‎     'Na làthaich 's 'na phlam.
Sean bhurn salach ruadhain
Cha ghlaine ghrunnd na uachdar;
Gur coslach ri muir ruaidh e,
‎     'Na ruaimle feadh stang.

Tha 'n t-àit an robh na fuarain
Air fàs 'na chroitean cruaidhe,
Gun sobhrach, gun dail-chuaich,
‎     Gun lus uasal air carn.
An sliabh an robh na h-eildean,
An àite laighe is éirigh
Cho lom ri cabhsair féille,
‎     Is am feur, chinn e gann.
Chuir Alasdair le ghéisgeil
A' ghreigh us as a chéile;
Is ar leam gur mór an eucoir
‎     An eudail a chall.
Cha lugha an t-aobhar mìothlachd,
Am fear a cleachd bhith tìorail,
A' tèarnadh is a' dìreadh
‎     Bi frìth nan damh seang.

Ach ma's duine de shliochd Phàruig
A théid a nis do'n àite,
Is gun cuir e as a làraich
‎     An tàcharan a th'ann,
Bidh 'n coire mar a bha e,
Bidh laoigh is aighean dàra ann,
Bidh daimh a' dol 's an dàmhair
‎     Air fàsach nam beann.
Bidh buich 's na badan blàtha,
Na bric 'san abhainn làimh riu,
Is na féidh air Srath na Làirce
‎     Ag àrach nam mang.
Thig gach uile nì g'a àbhaist
Le aighear is le àbhachd,
An uair gheibh am baran bàirlinn
‎     Sud fhàgail gun taing.


Русский перевод

Плач о Раздоле Туманов


Забуду ли о том
Давно пережитом
В Предгории крутом
‎     Туманного Раздолья
Ту радость юных лет,
Какой простыл и след:
Давно здесь больше нет
‎     Охоты и застолья.
Забыть возможно ли
Что для моей земли
Дни горести пришли,
‎     Страна пуста и сира.
Но прислан нам судьбой
Макьюен-маслобой[1],
Являющий собой
‎     Булыжник вместо сыра

И, видимо, не зря,
Утраты лицезря,
Исчезли егеря,
     Перед такой картиной.
Ущельями теперь
Не бродит красный зверь,
Попробуй-ка проверь –
‎     Остался ль хоть единый.
Хлебнули мы с лихвой
Напасти роковой.
Вводить порядок свой
‎     В страну приехал нашу
Зловещий эконом,
Большой мастак в одном:
Заведовать зерном,
‎     Варить крутую кашу.

Сиротствует страна
Безлюдна и бедна,
А этот каплуна
‎     В курятнике изловит,
Притащит к очагу
И, присягнуть могу,
Отличное рагу
‎     На ужин приготовит.
С пулярками суров
Шериф из поваров,
Блюдущий графский кров,
‎     Он приглашен недаром
В усадьбу, посему
Уместно по уму
Присматривать ему
‎     За кухней и амбаром.

В Предгории крутом,
Где прежде был твой дом
Ты мучишься стыдом,
‎     Тебе до боли худо,
Тебя гнобит любой,
С подобною судьбой
Кончай бесплодный бой
‎     И уходи отсюда.
Ты много дней подряд
Искал олений спрят,
Хоть ведал, что навряд
     Его найдешь во мраке
Среди кривых дорог,
Что заржавел курок,
Что карабин не впрок
‎     И годен лишь для драки.

Распугано мое
Любимое зверье
И говорит чутье,
‎     Что не подкараулю,
Следя издалека,
Оленьего телка,
Почти наверняка
‎     Не выслежу косулю.
В Раздол пришла беда:
Поди пойми, куда
Теперь ушли стада
‎     Незнаемой тропою.
Потускли небеса,
Немотствуют леса
И не на кого пса
     Науськать зверобою.

Утратил свой навес
Осиротевший лес,
И нужен позарез
‎     Лесничий мертвым сучьям,
Иссохли дерева,
Осыпалась листва,
Вступила смерть в права
‎     В урочище дремучем.
Не стало птичьих гнезд,
Замолк последний дрозд,
Нейдут побеги в рост,
‎     Поблекли все расцветки,
Засох болиголов,
Не свищет реполов:
Кухмистер со стволов
‎     Поспиливал все ветки.

Шипя и пузырясь,
На скалах разъярясь,
В ручьях вскипает грязь
     И пенится отрава,
Раздол – страна болот,
Где мерзость – круглый год,
И если что цветет,
‎     То разве что купава.
Течет меж ивняка
Погибшая река
Темна и глубока,
‎     Осклизла и шершава,
Убога и мрачна
С поверхности до дна
Охряна и черна,
‎     И, словно море, ржава.

Ни вереска, ни мха,
Лишь камень да труха,
Как жесть, земля суха,
‎     И травам нет прироста,
Олени здесь, в тени
Паслись в былые дни,
А нынче – только пни,
     И мертвая короста
Что мог в краю лесном
Безлюдном и больном
Спроворить эконом?
‎     Ответ – чего уж проще,
Причина такова:
Не тратясь на слова,
Макъюэн на дрова
‎     Пустил оленьи рощи.

Но перемены жду
От младшего в роду[2]:
Он отведет беду,
‎     Придет конец невзгодам,
Распаду вопреки
Телки и лончаки
Обступят родники,
‎     Взревут самцы с восходом,
И сразу же потом
Форель плеснет хвостом
Рассеется фантом,
     Минует Божья кара:
Раздол, перехворав,
Однажды станет здрав
Когда уволит граф
‎     Мерзавца-кашевара.

Перевод с шотландского гэльского 
Евгения Витковского

[1]Алистер Макъюэн исполнял обязанности управляющего в поместье графа Бредалбейна.

[2] Патрик – старший сын лорда Ормелли, старшего сына графа Бредалбейна, постоянного покровителя Дункана; был известен как умелый и азартный охотник.





Поддержать сайт


Английская поэзия - http://eng-poetry.ru/. Адрес для связи eng-poetry.ru@yandex.ru